TARİHİ BAYLAN PASTANESİ- 1 / KADIKÖY

>> 10 Mayıs 2013 Cuma

 
 

Pastalar, şekerlemeler, limonatalar, lokumlar ve illaki çikolatalar !!!
Hayatımızda belki de ilk sırayı alan lezzetlerdir . Doğumlar, ölümler, nişanlar- düğünler onlarsız  eksik kalırdı..
Pastane kültürü ülkeden ülkeye, şehirden şehire, hatta semtten semte farklı ehemmiyetleri olan noktalardır..

Bu kapıdan girdiğimde ortaokul çağlarındaydım, valide sultanım ayda bir kez tarihi salı pazarına gider, pazar dönüşü mutlaka soluklanmak için Baylan'ı tercih ederdi.



Ya da bayram seyran, alışverişe çıkılır, ya da bir ahbap ziyareti yapılır mutlaka Baylan'a girmeden dönülmezdi..Çünkü O BiR  Kadıköy Klasiğidir !


Bilir misiniz hikayesini ?
Kısaca anlatmaya çalışayım o zaman :

89 yıl önce açılmış ilk  Baylan !  Şubeleri Beyoğlu’ndaki Luvr Apartmanı’nın üzerinde, Yanıbaşın da Ses Tiyatrosu varmış ..

Cumhuriyetten önce baba Filip Lenas, kuzeniyle beraber bir Fransız’ın yanında çalışmaya başlamış. Çikolata üzerine bir şeyler öğrenmiş sonra 1923’te ortak olup kendi dükkanlarını açmışlar. Baba Arnavut ,ustaların da çoğu Arnavut' muş  .


 Ve Oğul Harry Lenas  bir sene Viyana’da, 9 ay da İsviçre’de okuyup. Ardından Solingen’de çikolata kurslarına gitmiş.
1923’te İlk ‘Loryan’ ismiyle kurarlar burayı. Ama 1934’te, “Ecnebi kelimeler kullanılmayacak” diye bir kanun çıkınca Babası bütün edebiyatçılara; “Bana iki heceli, fazla duyulmamış bir kelime bulun” diye rica eder, Sanat tarihçisi Prof. Dr. Burhan Toprak, ‘baylan’ı önerir !  Öz Türkçe, Çağatay lehçesinden gelen bir kelimedir. ‘Mükemmel, kusursuz’ anlamına gelir.
Bu kelime canlanır ve  1934’te soyadı kanunu çıkınca çok kişi ‘baylan’ kelimesini soyadı olarak bile  alır !

Harry Lenas çok büyük olan Beyoğlun daki imalathanelerinde mesleği öğrenir, Viyana, İsviçre ve Almanya’ya gider . Dönünce ilk mekânı Karaköy’de açar, İlk espresso’yu, ilk milk shake’i, ilk kanepeyi İstanbul’da yaparlar. . İlk yılbaşı sepetini, ilk Sevgililer Günü kutlamasını da onlar hayata geçirir !  İlk pralinleri, yani dolgulu çikolataları üretirler,.
Onlardan  sonra Divan Pastanesi, İsviçreli bir usta getirtir .
Çikolatanın üzerine ilk baskıyı  yapar Harry Lenas . Düğünlerde gelinle damadın fotoğrafını ilk O basar . .

Atatürk zamanında Dolmabahçe’de yemek verilirmiş  O zaman  Beyoğlu'ndaki Lebon, Markiz ve Baylan pastaneleri birleşip bin 200- 300 kişiye catering hizeti yaparlarmış.

Daha sonra Tepebaşı' ndaki Tilla pastaevi, zamanla Pelit'e dönüşmüş !!
Vee Beyoğlu bozulmaya başlayınca ! 1978 de Şube kapatılmış ! Kadıköy'le yola devam edilmiş ve bugünlere gelinmiş...



Baylan’da öne çıkan tatlar nedir?

Kup griye çok ilgi görüyor. Lüksemburg’ta da ‘Kup Baylan’ diye satılıyor. Başta onun için çok uğraşmış Harry Lenas . 1954’te icat etmiş . Başka kuplar da var ama bakmış ki halkımız karameli seviyor. Onun üzerine testler yapmış. Hatta bir ara ortasına meyveli dondurma koymuş. Ama sonra mektepten hocası  “Hayır, meyve koyma, vanilya koy” demiş, Hoca müsaade etmedi diye meyve koymamışlar.
‘Trüf pasta’  hâlâ en çok satılan pastadır . Makaronlar son 10 yılda eklenmiş. Limonatası meşhur,ayrıca eskiden beri Milkshake’leri de var. El yapımı çikolatalar süper, ben portakallı müptelasıyım mesela !


 
Bu kareler ise  ; 1 Mart 2013 imzalı..
Nefis bir bahar günü, Eski Beylerbeyi'li çocukluk arkadaşları toplanıp Galata'ya geçtik, gün boyu çok keyifli saatleri geçirip vedalaştık.. Hem yakın komşum, hem çocukluk arkadaşım Belgin ile beraber Kadıköy çarşısına  girip alışverişlerimizi yaptık, ee.. 5 çayımı içmezsem olmaz. Hadi dedim 'benim misafirimsin Doğru Baylan'a ! '' Valahi önünden kaç kereler geçtim,  dedelerim, annem -babam- ben doğma büyüme Biliyorsun buralıyız ama ben hiç gitmedim !!!!!!!!!!!!!!!!
.........................
'' E napalım her şeyin bir ilki nasibi var,  öyleyse sana bugün enfes şahaserler  tanıtacağım dedim :)) Önce  90 yıllık Klasikleri Kup Griye ile başladık... Krema , vanilyalı dondurma ve karamel den oluşan bu muazzam tad Belgini kendinden etti :))) Yanında çaylar, çocukluk aşkım ballı ekler ile şeker koması tavan yaptı !  :)))
 
Belgin lise son sınıfta iken yaşadığı şeker bir anıyı benimle paylaştı izniyle bende sizinle paylaşayım :)
Bugün kü eşi O yıllarda üniversiteyi bitirmiş Belgin'in tabiri caizse büyümesini bekleyen bir komşu oğluymuş !!  :))))) Bir gün okul çıkışı Belgin'in yolunu kesip, ' Baylan'da bir dondurma yiyelim mi '' diye teklif etmiş !! Ama bizim kız yüz vermediği gibi birde terslemiş..
Nerden bilsin bugün 29  yıllık eşi olacağını  :)))) 
Ve nasip biz iki arkadaşa olmuş ! 
---------------------------------------------------------------------------------------
 
Aman diyeyim hala bilmeyen varsa, hala gidilmediyse ilk işiniz Kadıköy çarşısına girip, Hacıbekir'in karşısındaki Balyan'a girip, hemmmen bir Kup Griye söylemeniz..
Sonra mı.... Valla sonrasını siz bilirsiniz !!!
Ama Monşeri 'yide kahve yanında tatmadan çıkmayınız !!
Alın kendinizi alabilirseniz... Haydi bakalım !
 
:))))))))))))))))))))))))))))))))
 
 


Eski değerlerimizi lütfen yaşatalım.. Bunun için öncelikle SAHİP ÇIKALIM .. Küçücük ziyaretlerle, bir çay- bir kahve molası ile destek verelim..
Burası HEPİMİZİN !!

Diğer post, yepyeni şubeleriyle devam etsin ozaman.

SEVGİLER...

7 yorum:

NzlGl 10 Mayıs 2013 23:23  

Aman Nunucuğum
kup griye'yi yedikten sonra benim Üsküdar'a kadar yürümem lazım vallahi:)))))

Kadıköy'e her gidişimde Baylan'ın önünden geçerken içimdeki 'hemen içeri gir ve kendine ziyafet çek' sesini duymamak için ne uğraşıyorum bir bilseniz:)))))))))

Afiyetler olsun , sevgilerimle

Aybike Ceylan 11 Mayıs 2013 01:36  

Kup griye ve limonta, Baylan diyince aklima gelenler Nunum, sagol. Ozlemisim, seni de , Baylan'i da:)

Bir Dut Masalı - nUnU 12 Mayıs 2013 00:22  

NZLGL

:))) sANA KATILMAMAK NE MÜMKÜN Nazlım !
Ben tüm İstanbul u yürümeye razıyım
Var mısın ?
:)))

Aybike Ceylan

Çok haklısın Aybikeciğim :))
Daha nelerr neleeerr tabii !!

Bende özledim ne yalan :((


Adsız 12 Mayıs 2013 01:24  

Canım Arkadaşım beni bu güzellikle tanıştırdığın için bu özel leziz tatları tattırdığın için çok teşekkür ederim. O mekanın benim hayatımdaki yeride çok başkadır. O zaman kısmet olmamıştı ama yıllar sonra ilk defa o mekana girince 30 yıl önce yaşadığım anılar canlandı gözümün önünde ve sana bir kez daha teşekkür ediyorum. Böyle bir güzellik yaptığın için... Sevgilerimle...İyi ki VARSIN ve hep VAROLACAKSIN.

Gamze Esra Ersöz 13 Mayıs 2013 11:15  

Ben de Baylan' a hiç gitmedim.En kısa zamanda gidip önerilerinizi tadacam.

NEŞELİ MUTFAK 15 Mayıs 2013 19:49  

Nunum hoş geldin.Seni görmek ne güzel.

Sevgiler

Adsız 28 Kasım 2013 14:52  

İSMİ TELAFUZ EDİLİNCE HERKEZİ MUTLU EDEN BAYLAN... BİLİYOMUSUNUZ BEN HİÇ GİTMEDİM.AMA O KADAR ÇOK DİNLEDİM Kİ BAYLANI, HEP GİTTİĞİM YER OLDU.1957 SENESİNDE BABAMIN ANKARA SAHİL PASTANESİNDEN BULAŞIKÇILIK LA AYRILIP,16 YAŞIN DA BEŞ PARASIZ TAŞI TOPRAĞI ALTIN İSTAMBULUN YOLLARINA DÜŞMESİYLE BAŞLAR.KADIKÖYDE GEZERKEN BAYLAN PASTANESİNİ FARKEDER.CAMIN DA ÇIRAK ARANIYOR YAZISINI GÖRÜP İÇERİ DALAR.BABAM İŞE BAŞVURACAĞINI SÖYLEYİNCE TEZGAHTAR OZAMAN Kİ USTABAŞI FOTİ'YE YÖNLENDİRİR.İLK SÖZCÜĞÜ SELEMÜN ALEYKÜM DER İLANA BAŞVURACAKTIM.USTALARDA ÖĞLEN PAYDOSUNDA ÇAY İÇİYORMUŞLAR.GIRGIRIN BİNİ BİN PARA Bİ ORTAM.BABAMIDA GIRGIRA ÇEKMEK MAKSADIYLA BİRİ SORAR.SEN PASTACIMISIN EVLAT DER.BİZİM Kİ KENDİNDEN EMİN EVET DER.SONRA SORARLAR NELER BİLİYORSUN.BİZİMKİ ŞİŞEREK UN KURABİYESİ,YAŞ PASTA,KURU PASTA.USTA SORAR BUKADAR MI?BABAM HAZIR CEVAP DAHA NE OLSUB DEYİNCE İMALATTAKİ BÜTÜN USTALAR BASAR KAKKAHAYI...BABAM BİR ANDA APTALLAŞTIĞINI SÖYLERDİ.VESSELAM.BİZİMKİ ÖZGÜVANİ İLE ALIR İŞİ.SONRA İŞE BAŞLADIKTAN SONRA ANLAR Kİ PASTACILIK YAŞPASTA,KURU PASTA UN KURABİYESİNDEN DAHADA ÖTEYMİŞ.UZUN YILLAR KARAKÖY VE KADIKÖYDE ÇALIŞIR.USTA OLUR.USTASI FOTİYİ BABA GİBİ GÖRÜR.ÇİKOLATA USTASI OLUR.SONRA ALMANYA FURYASI BAŞLAR BİZİMKİ BAYLAN FIRININDAN ÇIKARAK ALMANYA DA BİR ÇİKOLATA FABRİKASINDA KENDİNİ BULUR....

MASALA SESLENENLER....

Yükleniyor...

ESKİ MASALLAR (arşiv)

  © Free Blogger Templates Autumn Leaves by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP